چگونه درد دندان درآوردن نوزاد را کاهش دهیم؟!

چگونه درد دندان درآوردن نوزاد را کاهش دهیم؟!

کاهش درد دندان درآوردن نوزاد یکی از دغدغه‌های همیشگی والدین است و همواره والدین به دنبال روشی برای تسکین درد کودک هستند تا بی‌قراری و ناراحتی کودک خود را کاهش دهند. کودکان معمولا از سن ۴ ماهگی تا ۷ ماهگی شروع به درآوردن اولین دندان های خود یعنی دندان‌های شیری می‌کنند و در این دوران به دلیل اینکه دندان بافت سفتی دارد و برای بیرون آمدن از لثه باید آن را بشکافد کودک دچار درد و خارش در ناحیه لثه می‌شود.

برای اینکه بتوانیم به کاهش درد کودک کمک کنیم ابتدا باید زمان رشد دندان‌های شیری کودک را بدانیم تا بتوانیم در موقع درست اقدام کنیم و به بچه کمک کنیم.

زمان و ترتیب درآمدن دندان‌ها

کودکان معمولا از ۶ تا ۱۲ ماهگی شروع به درآوردن اولین دندان‌های خود می‌کنند که این دندان‌ها به‌ طور معمول دندان‌های مرکزی پایین هستند. بعد از این دندان ها از ۸ تا ۱۲ ماهگی دندان‌های مرکزی بالا شروع به رشد می‌کنند و سپس به ترتیب، دندان‌های جانبی بالایی، دندان‌های جانبی پایین و دندان های آسیاب. به طور کلی زمان‌بندی رشد دندان‌های شیری به شکل زیر است:

• ۶ تا ۱۰ ماهگی: دندان‌های مرکزی پایینی
• ۸ تا ۱۲ ماهگی: دندان‌های مرکزی بالایی
• ۹ تا ۱۳ ماهگی: دندان‌های جانبی بالایی
• ۱۰ تا ۱۶ ماهگی: دندان‌های جانبی پایینی
• ۱۶ تا ۲۲ ماهگی: دندان‌های نیش بالایی
• ۱۷ تا ۲۳ ماهگی: دندان‌های نیش پایینی
• ۱۳ تا ۱۹ ماهگی: دندان‌های آسیاب اول
• ۲۲ تا ۳۳ ماهگی: دندان‌های آسیاب دوم

دندان‌های آسیاب نسبت به سایر دندان‌ها درد بیشتری در حین رشد دارند زیرا مثل دندان‌های جلویی نوک تیز نیستند و برای اینکه بتوانند لثه را بشکافند زمان و انرژی بیشتری می‌خواهند. بنابراین کودک در این هنگام درد بیشتری را متحمل می‌شود و باید با روش‌های کاربردی این درد را کاهش دهیم. در این دوران‌ که این دندان‌ها رشد می‌کنند به دلیل اینکه کودک بزرگ‌تر شده و قادر به ابراز احساسات خود است ممکن است گریه و بی قراری شدیدتری از خود نشان بدهد و درد و ناراحتی خود را بروز بدهد.

علائم درآوردن دندان

چند مورد از علائم شایع هستند که در هنگام رشد دندان در کودک مشاهده می‌شوند و باید به این علائم توجه کرد تا از مشکلات احتمالی جلوگیری شود.

خارش و درد لثه‌ها

دندان درآوردن اولین دوران سختی است که کودک باید از آن عبور کند و والدین باید در ای دوران کنار فرزند خود باشند. دندان‌ها بافت سفت و سختی هستند که برای بیرون آمدن از لثه که نسبتا بافت سفتی دارد باید آن را بشکافد و به دلیل اینکه در این فرایند لثه زخم می‌شود این فرایند دردناک است و خارش در لثه‌ها ایجاد می‌شود و باعث می‌شود که کودک بی‌قراری و گریه کند.

باید در این دوران به این نکته توجه کنیم که با اینکه بی قراری و گریه نوزاد به دلیل درد لثه‌ها است ولی گریه بیش از حد ممکن است نشان‌دهنده‌ی درد دیگری باشد یا کودک مریض باشد پس باید در صورت مشاهده بی‌قراری بیش از حد باید به پزشک کودکان مراجعه کنید.

بی‌اشتهایی و کم اشتهایی

به دلیل درد لثه‌ها فرزند شما ممکن است اشتهای خود را از دست بدهد و یا چیز زیادی نخورد در برای اینکه کودک گرسنه نماند بهتر است غذاهایی نرم مثل فرنی، سوپ و… برای او آماده کنید تا دچار کمبود مواد مغذی نشود.

ممکن است والدین متوجه اسهال در بچه‌ها شوند که این به طور مستقیم ارتباطی با دندان درآوردن ندارد بلکه به دلیل استفاده از مایعات و… است و اگر این اسهال طولانی مدت باشد باید به پزشک مراجعه شود زیرا اسهال می‌تواند برای کودکتان خطرناک شود و باعث ضعف و مشکلات دیگر بشود.

تب یکی از علائم شایع

بر اثر فشار وارد بر لثه‌ها و التهاب آن‌ها سیستم ایمنی تحریک شده و باعث بروز یک واکنش دفاعی که بالا رفتن دمای بدن است می‌شود. تب برای کودکانی که در دوران رشد دندان‌های شیری هستند، در یکی دو روز اول طبیعی است. ولی اگر این تب ادامه داشته باشد باید به پزشک مراجعه شود زیرا بچه برای تسکین درد دندان دست و اسباب بازی و… را به دهان خود می‌برد و ممکن است انواع میکروب‌ها و ویروس‌ها وارد دهان شده و باعث مریضی شوند. پس توصیه می‌شود در صورت طولانی مدت بودن تب به پزشک کودکان مراجعه کنید.

افزایش بزاق دهان

در دوران درآوردن دندان‌های شیری بزاق دهان افزایش می‌یابد و از دهان بچه می‌ریزد مواد تشکیل دهنده‌ی بزاق می‌تواند باعث تحریک پوستی بشود. برای جلوگیری از خشکی و تحریک پوست کودک، باید با یک دستمال کاغذی یا پارچه تمیز و مرطوب گونه‌ها و چانه مرتبا تمیز شود. درصورت مشاهده خشکی و تحریکات پوستی از کرم‌های مرطوب کننده‌ی مناسب بچه‌ها می‌توان استفاده کرد.

روش های تسکین دندان درآوردن در کودکان

کاهش درد دندان درآوردن نوزاد روش های مختلفی دارد که بهترین آن‌ها روش‌های غیر دارویی هستند زیرا داروها ممکن‌‌است عوارضی به‌همراه داشته باشند. در این بخش به بررسی چندتا راهکار برای کاهش درد دندان درآوردن نوزاد می‌پردازیم.

۱.چیزی برای جویدن به کودک خود بدهید

برای کاهش خارش و درد چیزی را برای جویدن به کودک بدهید تا با لثه‌های خود آن‌ را بجود و بهتر شود. برای این کار اسباب بازی‌های مخصوص حلقوی تولید شده‌است که پلاستیکی هستند و مواد مضری در ساختشون به کار نرفته‌است و به راحتی می‌توان آن را در اختیار کودک قرار داد تا باهاش بازی کند و خارش و درد لثه‌هایش را کاهش بدهد.

۲. ماساژ روشی موثر برای کاهش درد دندان درآوردن نوزاد

ماساژ روشی موثر برای کاهش درد دندان درآوردن کودک است

لثه‌های بچه را ماساژ دهید. ماساژ یک روش آسان و ساده است که برای کاهش درد استفاده می‌شود و این برای دندان درد هم موثر است. برای ماساژ می‌توانید از یک پارچه مرطوب و تمیز استفاده‌کنید و این پارچه را به آرامی بر روی لثه‌ها بکشید و این کار را چند مرتبه در روز انجام دهید.

ماساژ لثه‌ها را همچنان می‌توان با انگشت انجام داد که برای این‌ کار باید انگشت خود را تمیز بشورید و ناخن نیز کوتاه باشد که از آلودگی میکروبی جلوگیری شود، همچنین از ماساژور دندان کودک نیز می‌توانید استفاده کنید. به آرامی انگشت یا ماساژور را بر روی لثه ها بکشید و اگر کودک تمایل به گاز گرفتن داشته‌باشد اجازه بدهید انگشت شما را با لثه‌های خود گاز بگیرد.

۳. خوراکی‌های سرد به کودک بدهید

از آنجایی که لثه‌های بچه دچار التهاب و خارش هستند خوراکی‌های سرد می‌توانند در تسکین درد دندان درآوردن نوزاد نقش بسزایی داشته باشند زیرا باعث کاهش التهاب و درد می‌شوند برای این کار میوه‌های سفت مثل هویج، سیب و… را بگذارید داخل یخچال تا سرد شوند سپس آن را به بچه بدهید تا با لثه‌های خود آن را بجود.

غذاهایی را که به بچه می‌دهید سعی کنید غذای سرد باشد. از دادن خوراکی‌های سرد مانند بستنی که حاوی قند هستند به نوزاد خودداری کنید زیرا قند داخل آن‌ها ممکن است به رشد باکتری‌ها در دهان منجر شود. همچنین وقتی میوه را دست بچه می‌دهید تا تا سعی کند آن را گاز بگیرد توجه کنید که قطعه‌های کوچک میوه کنده نشود و به گلوی بچه نرود.

۴. پمادها و مسکن‌های موضعی

آرمبخش‌ها و مسکن‌های موضعی برای کاهش درد دندان درآوردن نوزاد در این دوران ممکن است بسیار مفید باشد؛ ولی نباید زیاد از آن‌ها استفاده‌کرد و حداکثر یکی دو بار در روز استفاده از آن‌ها مجاز است. برای این‌کار بهتر است با پزشک مشورت کرده و پمادهایی انتخاب شود که برای نوزاد بی‌ضرر باشد و عوارضی برای او نداشته باشد.

آرامبخش‌های موضعی برای مدت کوتاهی اثرگذار هستند و تاثیرشان ‌در زمان کمی از بین می‌رود. زمان مناسب برای مصرف آن‌ها می‌تواند اوج بی قراری و زمان خواب کودک باشد زیرا باعث خواب آرام بچه شده و او را از بی‌خوابی در این دوران نجات می‌دهد و فرزند شما آرامش بهتری خواهد داشت.

۵.داروها و مسکن ها

از داروهای مانند شربت ایبوپروفن و استامینوفن می‌توان برای کاهش درد دندان درآوردن کودک کمک گرفت. هر چند این داروها باعث آرام شدن کودک می‌شوند ولی دارای عوارضی نیز هستند بنابراین استفاده از این داروها توصیه نمی‌شود بلکه استفاده از روش‌های طبیعی بهتر و مطمئن‌تر است.

مسکن‌هایی هستند که دارای بنزوکائین هستند استفاده از این مسکن‌ها برای کودکان به‌ویژه کودکان زیر دو سال ممنوع است زیرا ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی نادر ولی بسیار خطرناک شوند. برای استفاده از هر نوع دارو و مسکن مشورت با پزشک الزامی می‌باشد. از اقدام به مصرف هر گونه داروی خودسرانه به شدت خودداری کنید.

از قرار دادن خوراکی ها و دندان‌گیر کودک در فریزر خودداری کنید

دندان‌گیر حلقه‌ی پلاستیکی و ژله‌ای است که کودک آن را به لثه‌های خود می‌مالد. افراط در سرد کردن خوراکی‌های کودک مانند قرار دادن خوراکی‌ها و دندان‌گیر در فریزر باعث می‌شود بیش از حد سفت شوند و این باعث آسیب به لثه‌های کودک می‌شود و ممکن است التهاب و درد لثه‌ها افزایش یابد.

کلام آخر

همان مقدار که مراقبت از کودک در موقع درآوردن کودک لازم است، مراقبت از دندان‌های شیری نیز لازم است و این دندان‌ها نقش زیادی در توسعه فیزیکی و روانی کودک دارند و باید به خوبی از آن‌ها مراقبت شود و به صورت مرتب مسواک زده شود. مراجعه منظم به دندان‌پزشک در حین درآوردن دندان و بعد از آن برای مراقبت از دندان‌ها توصیه می‌شود‌.