عصب‌کشی دندان شیری: راهکاری حیاتی برای حفظ دندانهای کودک شما
پوسیدگی دندان شیری کودکان گاهی به علت سهل‌انگاری و عدم مراجعه به‌موقع به دندانپزشک متخصص کودکان گسترش پیدا می‌کند و لازم است برای درمان درد دندان کودکان از درمان‌های عصب کشی استفاده کرد.
یکی از تصورات عموم این است که دندان شیری ریشه ندارد، پس‌نیازی به عصب کشی هم نیست؛ اما بهتراست بدانید ریشه دندان شیری هنگام رویش دندانهای دائمی تحلیل می‌رود؛ بنابراین به دلیل همین امر زمانی که دندان شیری لق می‌شود و می‌افتد ما ریشه‌ای مشاهده نمی‌کنیم.
عصب کشی دندان شیری لفظی است که بسیاری از والدین را دچار نگرانی می‌کند و آن‌ها را با سوالات زیادی مواجه می‌کند.
آیا فرزندم قادر به تحمل مراحل عصب کشی خواهد بود؟ آیا عصب کشی دندان شیری مانند دندان دائم است و ...
بهتر است توجه کنید که تنها راه درمان پوسیدگی دندانی کودکان که به عصب رسیده است، درمان ریشه از طریق عصب کشی است. درصورتی‌که این کار به‌موقع انجام نشود و پوسیدگی گسترش پیدا کند، درنهایت دندانپزشک مجبور به کشیدن دندان شیری کودک خواهد شد.
در این مقاله قصد داریم به تمام سوالات شما درباره عصب کشی دندانهای شیری کودکان پاسخ دهیم، علاوه بر آن به معرفی انواع روش‌های گوناگون برای عصب کشی دندان کودکان خواهیم پرداخت:
>> آیا دندان شیری عصب دارد؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم بله. دندان شیری نیز دارای تمام اجزای یک‌دندان دائمی است. این دندان نیز از دو قسمت تاج و ریشه تشکیل‌شده است و شامل مینا، عاج و بافت پالپی است که در اصطلاح به آن عصب دندان می‌گویند. در ادامه برای آشنایی بیشتر شما با دندان شیری، ساختار آن را برای شما تشریح کرده‌ایم:
1. مینای دندان: تمامی دندان‌ها چه شیری و چه دائمی، یک پوشش خارجی دارند که به نام مینای دندان معروف است. این قسمت سخت‌ترین ماده در بدن انسان است.
2. عاج دندان: در زیر مینای دندان، عاج دندان وجود دارد که ازنظر وزنی 70 درصد از مواد معدنی، 20 درصد از مواد آلی و 10 درصد از آب تشکیل یافته است. عاج دندان نسبت به مینای دندان نرم‌تر است و ازنظر فیزیکی نیز انعطاف‌پذیرتر است و همین خاصیت باعث شده است از شکنندگی مینای دندان که بر روی آن قرار دارد جلوگیری شود.
3. سمان: سطح ریشه دندان با بافت سختی پوشیده شده است که بسیار شبیه به استخوان است، این بافت سخت سمان نام دارد. سمان توانایی بازسازی ندارد و فاقد هرگونه عروق است.
4. عصب دندان: عصب دندان و یا پالپ دندان، نام بخشی است که در زیر عاج دندان واقع‌شده است. عصب یک بافت پر از عروق است که در مرکز دندان واقع‌شده است و به دو عصب تاجی و ریشه‌ای تقسیم‌شده است. این بافت شامل سلول‌های مختلف، عروق خونی و انواع رشته‌های عصب است.
>> قیمت عصب کشی دندان شیری
قیمت عصب کشی دندان شیری کودکان می‌تواند نسبت به عوامل مختلفی متفاوت باشد. برای مثال نوع روش استفاده‌شده برای عصب کشی دندان، تجهیزات مورداستفاده، نوع بی‌حسی یا بیهوشی و پیچیدگی دندان ازلحاظ عصب کشی از عوامل موثر در قیمت عصب کشی دندان شیری کودکان می‌باشد.
>> علائم نیاز به عصب کشی دندان شیری کودک
شایع‌ترین علامت نیاز به عصب کشی دندان شیری کودک، درد شدید دندان است. برخی از مواقع کودکان این درد را به‌صورت ضربان و گاهی به‌صورت مداوم در دندان خود حس می‌کنند. همچنین ممکن است کودک شما درد شدیدی را هنگام خورد غذا و یا استفاده از برخی از نوشیدنی‌های گرم و سرد تجربه کند.
تغییر رنگ دندان، تورم لثه اطراف دندان و آبسه یا عفونت شدید نیز از دیگر علائمی است که نشان می‌دهد دندان شیری کودک شما نیاز به عصب کشی دارد.
>> سن عصب کشی دندان کودکان
به‌طورکلی می‌توان گفت سن عصب کشی دندان شیری کودکان بین سن 5 الی 12 سالگی می‌باشد. بااین‌حال در برخی از موارد نیز این عمل برای کودکان زیر 5 سال و یا بالای 12 سال نیز قابل انجام است.
سن ایده‌ال و مناسب برای عصب کشی دندان شیری کودکان اغلب به‌طور موردی تعیین می‌شود و علاوه بر سن کودک به عوامل دیگری همچون میزان سلامت دندان و میزان آسیب واردشده به عصب دندان نیز تعیین می‌گردد.
>> انواع عصب کشی دندان کودکان
1- پالپ تراپی: این روش نام دیگر عصب کشی دندان است، برای درمان عصب آسیب‌دیده و یا عفونی‌شده مورداستفاده قرار می‌گیرد.
برای انجام این عمل ابتدا دندان کودک را با استفاده از بی‌حسی موضعی، بی‌حس می‌کنند و سپس دندانپزشک با استفاده از ابزارهای مخصوص، پالپ آسیب‌دیده و یا عفونی را از داخل دندان حذف می‌کند، سپس کانال دندان به‌طور کامل شسته و ضدعفونی می‌شود و در مرحله آخر کانال دندان با استفاده از مواد مخصوص پر می‌شود تا از ورود هرگونه باکتری به داخل آن جلوگیری شود.
2- پالپتومی: این روش به آن پالپکتومی جزئی نیز می‌گویند برای درمان دندان شیری کودکان که ممکن است عصب آن دچار آسیب شده باشد، مورداستفاده قرار می‌گیرد. در این روش برخلاف پالپ تراپی که تمام قسمت عصب دندان ازجمله تاج و ریشه در آن حذف می‌شود، تنها قسمت تاج عصب از بین می‌رود و قسمت ریشه آن دست‌نخورده باقی می‌ماند و ممکن است عصب جدیدی در آن رشد کند.
3- پالپکتومی: نام دیگر این روش عصب کشی کامل دندان است که با برداشتن کل بافت پالپ دندان ازجمله تاج و ریشه برای درمان عفونت و جلوگیری از نابودی دندان انجام می‌شود. این روش برخلاف روش پالپوتومی زمانی انجام می‌گیرد که پالپ به‌طور غیرقابل برگشتی آسیب‌دیده باشد و یا بافت دندانی براثر پوسیدگی و یا ضربه شدید دچار نکروز و یا مرگ بافت شده باشد.
در جدول زیر به‌طور خلاصه این سه روش مورد مقایسه و بررسی قرارگرفته‌اند:
| ویژگی | پالپ تراپی | پالپتومی | پالپکتومی |
|---|---|---|---|
| تعریف | روشی برای درمان دندان شیری یا دائمی که عصب آن (پالپ) در تمام طول دندان (تاج و ریشه) آسیب‌دیده یا عفونی‌شده است. | روشی برای درمان دندان شیری که عصب آن (پالپ) در قسمت تاج دندان (قسمتی از دندان که از لثه بیرون زده است) آسیب‌دیده یا عفونی‌شده است. | روشی برای درمان دندان شیری یا دائمی که عصب آن (پالپ) در تمام طول دندان (تاج و ریشه) آسیب‌دیده یا عفونی‌شده است. |
| هدف | تسکین درد، حفظ دندان و جلوگیری از عوارض. | تسکین درد، حفظ دندان شیری و جلوگیری از عوارض. | تسکین درد، حفظ دندان (شیری یا دائمی) و جلوگیری از عوارض. |
| موارد استفاده | حفره عمیق، ضربه به دندان، عفونت، مرگ عصب | حفره عمیق، ضربه به دندان، عفونت | حفره عمیق، ضربه به دندان، عفونت، مرگ عصب |
| مراحل | بی‌حسی، حذف پالپ، شستشو و ضدعفونی، پر کردن کانال | بی‌حسی، حذف پالپ تاج، شستشو و ضدعفونی، پوشاندن پالپ | بی‌حسی، حذف پالپ، شستشو و ضدعفونی، پر کردن کانال. |
| مزایا | تسکین درد، حفظ دندان، جلوگیری از عوارض. | تسکین درد، حفظ دندان شیری، جلوگیری از عوارض. | تسکین درد، حفظ دندان (شیری یا دائمی)، جلوگیری از عوارض |
| معایب | هزینه، زمان، احتمال شکست. | هزینه، زمان، احتمال شکست. | هزینه، زمان، احتمال شکست، ضعیف شدن دندان. |
| ملاحظات بعد از درمان | حساسیت، درد، معاینات منظم. | حساسیت، درد، معاینات منظم. | حساسیت، درد، معاینات منظم، احتمال نیاز به روکش یا تاج. |
| مناسب برای | دندانهای شیری و دائمی | دندانهای شیری | دندانهای شیری و دائمی |
| ماندگاری | دائمی | تا زمانی که دندان شیری بیفتد. | دائمی با مراقبت مناسب |
>> مراقبت های قبل و بعد از عصب کشی دندان شیری کودکان
برای انجام عصب کشی دندان به‌صورت اصولی لازم است برخی از مراقبت‌های اولیه و ثانویه برای انجام درست این عمل صورت بگیرد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
مراقبت‌های قبل از عصب کشی دندان
مراقبت‌های بعد از عصب کشی
مطلب مرتبط
سوالات متداول
اگر دندان کودک عصب‌کشی شود، آیا دندان زیرین دائمی کودک عصب خواهد داشت؟
خیر، عصب‌کشی دندان شیری تأثیری بر عصب دندان دائمی کودک ندارد.
عصب‌کشی دندان کودک چقدر طول می‌کشد؟
معمولاً عصب‌کشی دندان شیری کودکان بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشد.
چه عوارضی ممکن است بعد از عصب‌کشی دندان کودک رخ دهد؟
بعد از عصب‌کشی دندان شیری کودکان ممکن است عوارضی مانند عفونت، درد و تورم رخ دهد.
>> سخن پایانی
در این مقاله به بررسی کامل عصب کشی دندان شیری کودکان پرداختی و به مواردی مانند علائم نیاز به عصب کشی دندان شیری، سن مناسب برای انجام عصب کشی و همچنین قیمت عصب کشی دندان شیری کودکان پرداختیم.
در ادامه به معرفی انواع روش‌های مختلف عصب کشی دندان کودکان ازجمله، پالپ تراپی، پالپوتومی، پالپکتومی و همچنین مزایا و معایب هرکدام از این روش‌ها پرداختیم.
بررسی مراقبت‌های قبل و بعد از انجام عصب کشی از مباحث دیگری بود که در این مقاله به آن پرداخته شد.
بااین‌حال بهتر است توجه کنید که انتخاب روش مناسب برای انجام عصب کشی دندان شیری کودکان بر عهده دندانپزشک متخصص اطفال و با توجه به شرایط خاص هر کودک انجام می‌گیرد.