احتمالاً شما نیز تاکنون اسم ایمپلنت دندان را شنیده باشید. ایمپلنت دندان از جمله روش‌های درمانی در دندانپزشکی به شمار می آید که امروزه بسیاری از افراد از این روش برای جایگزین کردن دندان از دست رفته خود از آن استفاده می‌کنند. در ادامه این مطلب سعی بر این داریم که جنس پایه ایمپلنت را بررسی کنیم.
تاریخچه ایمپلنت
استفاده از روش‌هایی برای جایگزین کردن دندان‌های از دست رفته از هزاران سال پیش وجود داشته است. اولین بار حدود چهار هزار سال پیش در چین باستان از بامبو و سپس حدود دو هزار سال گذشته در مصر باستان از فلز گرانبها برای جایگزین کردن دندان از دست رفته استفاده می‌شد. می‌توان گفت استفاده از این روش‌ها به نوعی مشابه ایمپلنت امروزی بوده است.
ایمپلنت چیست؟
ایمپلنت شامل قطعاتی می‌باشد که طی عمل جراحی در داخل فک قرار می‌گیرد. ایمپلنت از لحاظ ظاهری، ظاهری مشابه با دندان طبیعی دارد، ساختار ایمپلنت به نوعی طراحی شده که تفاوتی با دندان طبیعی ندارد.
اجزاء ایمپلنت دندان
اجزاء ایمپلنت دندانی به طور کلی شامل: پایه ایمپلنت (فیکسچر) که در زیر لثه و استخوان فک قرار می گیرد و دیده نمی شود، تاج دندان (پروتز) که ظاهر و عملکردی مشابه دندان طبیعی دارد، رابط یا اتصال دهنده (اباتمنت) که دارای دو بخش اتصال که یک بخش به فیکسچر و بخش دیگر به تاج دندان متصل می شود، می باشند.
اجزاء ایمپلنت
جنس پایه ایمپلنت چیست؟
بخش مهمی از یک ایمپلنت شامل پایه ایمپلنت می شود که همانند ریشه دندان می باشد. وظیفه پایه ایمپلنت، نگه داری روکش ایمپلنت در استخوان فک می باشد و بنابر وظیفه ای که دارد، جنس پایه ایمپلنت نیز باید از نوع فلزی مستحکم و مقاوم باشد. جنس پایه ایمپلنت معمولا از تیتانیوم و آلیاژهای آن می باشد. دلیل به کار گرفتن این فلز در پایه ایمپلنت سازگاری این فلز در بدن انسان می باشد.
مطلب مرتبط: ایمپلنت اقساطی در تهران
متخصص ایمپلنت دندان در شرق تهران
فلز تیتانیوم در ایمپلنت دندان
جنس پایه ایمپلنت اغلب از تیتانیوم است. تیتانیوم به فلزی زیست سازگار معروف می‌باشد. تیتانیوم علاوه بر استفاده در ایمپلنت های دندان در ایمپلنت های پا، آرنج، مفصل ران و زانو کاربرد دارد.
ویژگی فلز تیتانیوم برای استفاده در ایمپلنت دندان
در حال حاضر استفاده از تیتانیوم به عنوان جنس پایه ایمپلنت ایمن‌ترین فلز برای استفاده در ایمپلنت دندان محسوب می شود. علاوه بر ایمن بودن تیتانیوم از جمله دلایل دیگری که می توان از این فلز به عنوان جنس پایه ایمپلنتهای دندانی استفاده کرد شامل: ماندگاری طولانی مدت، مقاومت و استحکام بالا، سبک بودن تیتانیوم و سازگاری در بدن انسان می باشد.
معایب استفاده تیتانیوم در پایه ایمپلنت
اصلی‌ترین مشکل در به کار بردن تیتانیوم برای ایمپلنتهای دندان، احتمال ایجاد آلرژی نسبت به این فلز می‌باشد که احتمال این اتفاق بسیار نادر است. از جمله عوارض استفاده از فلز تیتانیوم در ایمپلنتهای دندان می‌توان به: التهاب لثه، مشکل در روند بهبود زخم ایجاد شده، به وجود آمدن آکنه یا تورم بر روی صورت، شل شدن پایه ایمپلنت، سوزش و تورم در بافت نرم دهان اشاره کرد.
انواع فلزهای به کار رفته در پایه ایمپلنت
علاوه برتیتانیوم و آلیاژهای آن از زیرکونیا در پایه ایمپلنت استفاده می شود.
زیرکونیا در ایمپلنت دندان
ایمپلنت زیرکونیا از نوع سرامیک و به رنگ سفید می‌باشد. در زیرکونیا اتم های فلزی زیرکونیوم وجود دارد اما به علت ساختار اکسید فلز جزء فلزات به شمار نمی آید. ایمپلنت زیرکونیا به دو صورت یک تکه و دو تکه می باشد.
جنس پایه ایمپلنت از نوع زیرکونیا
ویژگی زیرکونیا در ایمپلنت دندان
احتمال بروز واکنش‌های آلژیک در افرادی که از ایمپلنتهای از نوع زیرکونیا استفاده می‌کند وجود ندارد. ایمپلنتهای زیرکونیایی برای افرادی که به تیتانیوم واکنش نشان می‌دهند، مناسب می‌باشد. ایمپلنتهای زیرکونیا به دلیل رنگ سفید حالت طبیعی دارد.از دیگر ویژگی‌های ایمپلنتهای زیرکونیا می‌توان به مقاومت و استحکام بالا، عدم واکنش با مواد شیمیایی دیگر، عایق گرما و الکتریسیته بودن و نارسانا بودن را نام برد.
معایب ایمپلنت زیرکونیا
استفاده از ایمپلنتهای از نوع زیرکونیا هزینه بالایی دارد. از دیگر نکات منفی ایمپلنتهای زیرکونیا می‌توان به: وجود نداشتن تحقیقات کافی، تحمل دمای پایین که با گذر زمان باعث کاهش مقاومت و تخریب خاصیت فیزیکی مواد می‌شود، اشاره کرد.
تفاوت ایمپلنت از نوع زیرکونیا و تیتانیوم
هزینه:
هزینه استفاده از ایمپلنتهای زیرکونیا بالاتر از تیتانیوم می‌باشد. بیماران اغلب از ایمپلنتهای از جنس تیتانیوم استفاده می‌کنند.
پیوند استخوان و بهبود بافت نرم دهان:
زیرکونیا و فلز تیتانیوم هر دو با بدن انسان سازگار می‌باشند و با استخوان و لثه به خوبی پیوند داده می‌شوند.
سهولت در کاشت ایمپلنت
تاکنون افراد بیشتری از ایمپلنتهای تیتانیومی استفاده کرده‌اند. ایمپلنتهای تیتانیومی جایگزین مناسبی برای دندان‌ها می‌باشند و استفاده از این نوع رواج بیشتری دارد. در صورت تراکم بالای استخوان و سلامت استخوان استفاده از ایمپلنتهای تیتانیومی گزینه مناسب تری می‌باشد. احتمال موفقیت ایمپلنت از نوع زیرکونیا برای دندانپزشک‌ها چالش برانگیزتر می‌باشد.
زیبایی
ایمپلنت دندان از نوع تیتانیوم معمولا در اکثر افراد نتایج مطلوبی دارد اما بعضی از افراد نگران به وجود آمدن خطوط خاکستری در زیر لثه یا لبه دندان‌ها می‌باشند، در حالی که ایمپلنت از نوع زیرکونیا به دلیل رنگ سفید مواد سرامیکی استفاده شده در آن ظاهری طبیعی دارند.
مقاومت و استحکام
ایمپلنت های تیتانیومی مقاومت و انعطاف و استحکام بالایی دارند در حالی که ایمپلنتهای زیرکونیا کشسانی و انعطاف کمتری دارند و احتمال ایجاد ترک‌های ریز در ایمپلنتهای از این نوع وجود دارد اما به طور کلی محکم می‌باشند
تفاوت جنس پایه ایمپلنت
توصیه دندان پزشک ها به بیماران
از آنجا که استفاده از ایمپلنتهای تیتانیومی از سال‌ها قبل در صنعت پزشکی و دندانپزشکی رایج بوده است و تحقیقات کافی در این زمینه وجود دارد توصیه متخصصین ایمپلنت دندان اغلب استفاده از ایمپلنتهای از نوع تیتانیوم می‌باشد. در صورتی که به تیتانیوم آلرژی داشته باشید ایمپلنتهای زیرکونیا جایگزین مناسبی برای ایمپلنت‌هایی از نوع تیتانیوم می باشند.
کلام آخر
ایمپلنت دندان از روش‌های مناسب و پرکاربرد در جایگزین کردن دندان از دست رفته می‌باشد. در صورت رعایت مراقبت‌های بعد از ایمپلنت دندان، عمر مفید ایمپلنت‌ها به طور تقریبی حدود بیست و پنج سال می‌باشد. احتمال موفقیت در استفاده از ایمپلنتهای دندانی به مهارت پزشک، نوع، محل قرارگیری ایمپلنت و جنس پایه ایمپلنت بستگی دارد.